Mochnacki M. Powstanie Narodu Polskiego (ksiega II) (2)

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Niektórych przedmiotów, wi�kszego po�piechu wymagaj�cych,u�atwieniezastrzega� sobie Ch�opicki porucza� w�a�ciwym ministrom wprost od siebie, bezpo�rednictwaRz�du Tymczasowego; za� Rz�d Tymczasowy w podobnych przypadkach mia� otrzyma�tylko zawiadomienie o osnowie takich interesów.Jednej w tym rzeczy poj�� niemog�: po có�ta w�adza po�rednia mi�dzy dyktatorem i ministrami? Po co ten Rz�d Tymczasowy?Mechanicyw sk�adzie swych machin przede wszystkim staraj� si� unikn�� zbyt wielkiejliczby kó�,kó�ek, zaz�bie�, spr�yn, z których jedna drug� porusza, bo st�d naturalnierodzi si� tarcie, aw tarciu zawsze pewna cz�� si�y ginie.Lecz Rz�d Tymczasowy by� z�o�ony zcz�onków senatui izby poselskiej; by� wi�c cz�ci� sejmu, a dyktator chcia� sejm solidarnieodpowiedzialnymuczyni� za sw� polityk�, wbrew przeciwn� polityce narodu, i dokaza� swego!ZostawiwszyRz�d Tymczasowy, wynalaz� szczególne dla niego zatrudnienie: wykonywanietych przedmiotów, których za�atwienie bez wp�ywu dwóch lub wi�cej ministrówobej�� si�83nie mog�o.Czyli� ci ministrowie nie mogli we wszystkim bezpo�rednio naradza�si� z Ch�opickim?Nie byli� to naturalni cz�onkowie gabinetu dyktatora? Dyktator konstytucj� niekr�powany,maj�c nieodpowiedzialnych, swej tylko woli pos�usznych ministrów, jednympoci�gnieniempióra odmienia� rz�d Królestwa w rz�d zupe�nie podobny carowemu w Petersburgu;móg� od razu ow� asymilacj�, o której wy�ej wspomnia�em, przywie�� do skutku.Atrybucj�Rz�du Tymczasowego by�o tak�e og�asza�, rozwija� i przynagla� rozkazydyktatora, sk�ada�codziennie raporta sekretarzowi dyktatury z wszelkich czynno�ci swoich, uk�ada�projekta wewszystkim, co obecna kraju potrzeba wyci�ga�a, projekta te, aby moc wykonawcz�wzi�y,przedstawia� do potwierdzenia dyktatorowi, przedstawia� na koniec do skarceniauchybieniaw�adz podrz�dnych, komisyj rz�dowych itd.Rz�d ten dzieli� si� na trzywydzia�y: 1.dyplomatycznyi organiczny; 2.wojskowy; 3.cywilny.Prezyduj�cy w Rz�dzie ksi�� Czartoryskiosoby do ka�dego wydzia�u przeznacza�.�adna z tych w�asno�ci potrzeby Rz�duTymczasowegonie okazuje.Tylko zaniedbanie pierwszych prawide� dzisiejszej sztuki rz�dzeniai tylkopogwa�cenie pierwszych maksym stanu zbrojnej insurekcji t�umaczy tenpiramidalny porz�dekdyktatury.G�ówna rzecz polega�a wi�c na ministrach! Ale i na ministrów, wykonawcówpolece�Rz�du Tymczasowego, wynalaz� Ch�opicki dla rozprz�enia swej absolutnej w�adzyw tymszczeblu hierarchii lekarstwo osobliwe.Poniewa� polityka jego i by�amediacyjna, jak Lubeckiego,poniewa� chcia� by� tylko po�rednikiem mi�dzy narodem i monarch�, z tej wi�cwyp�ywa�ozasady: z a c h o w a � w s z y s t k o, j a k b y � o, w K r ó l e s t w i edla �atwiejszychz Petersburgiem uk�adów; a przynajmniej zachowa� ten kszta�t rzeczy, t� ichmodyfikacj�,jak� znalaz� bior�c w�adz� absolutn�.Dawni ministrowie usun�li si� byli: on naichmiejsce z a s t � p c ó w tylko sobie mianowa� pozwoli�.I tak, zast�pc�ministra spraw wewn�trznychi policji czyni najpierwej referendarza stanu Andrzeja Zamojskiego (dnia 6grudnia);zast�pc� ministra sprawiedliwo�ci Bonawentur� Niemojowskiego; zast�pc� ministrao�wiecenia Lelewela; zast�pc� ministra wojny Izydora Krasi�skiego; zast�pc�ministra sekretarzastanu Józefa Tymowskiego.Systema z a s t � p s t w rozci�ga�o si� jeszczedalej.Dyktator tak dalece we wszystkim, co czyni�, l�ka� si� obrazi� królakonstytucyjnego, �e nie�mia�, pomimo nieograniczonej dyktatury, przyw�aszczy� sobie najmniejszej jegowykonawczejatrybucji, �e nie �mia� nawet sekretarza generalnego jakiejkolwiek komisjirz�dowejmianowa�, tylko z a s t � p c � sekretarza [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Search

Podstrony