Tulliusz Marek Cyceron Mowy

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.A cho�by mi ona jak najbardziej mia�a zagra�a�, zawsze by�em zdania, �enienawi�ci wynikaj�cej z moich zalet nie powinienem sobie poczytywa� zaha�b�, ale za chlub�.Atoli s� w�ród nas i tacy, którzy nie widz�, co namgrozi, albo widz�c to � ukrywaj�.Ludzie, którzy swymi niezdecydowany-mi g�osami podsycali nadzieje Katyliny i przez swój brak czujno�ci umoc-nili rodz�cy si� spisek.Gdybym wyst�pi� przeciw Katylinie z ca�� surowo-�ci� prawa, wielu ludzi, opieraj�c si� na ich powadze, nie tylko ze z�ej woli,ale wprost z nie�wiadomo�ci mog�oby mi zarzuci� okrucie�stwo i despotyzm.Teraz wiem, �e je�li Katylina, tak jak zamierza, uda si� do obozu Manliu-sza, nikt nie b�dzie na tyle za�lepiony, by nie widzia�, �e zosta� zawi�zanyspisek, nikt tak niegodziwy, �eby tego nie przyzna�.Ale wiem równie�, �eprzez stracenie tego jednego cz�owieka mo�na to rzeczypospolitej gro��cenieszcz�cie na krótko powstrzyma�, nie mo�na go od niej na zawsze od-wróci�.Natomiast je�li sam si� wyniesie i swoich ze sob� zabierze, i jeszczeprzygarnie tam reszt� po�ci�ganych zewsz�d wykoleje�ców, wtedy nie tyl-ko b�dziemy mogli przeci�� ten wezbrany wrzód w ciele rzeczypospolitej,ale tak�e usun�� korze� i nasienie wszelkiego z�a.Dawno ju� bowiem, zgromadzeni ojcowie, obracamy si� w�ród niebez-piecze�stw i zasadzek tego sprzysi�enia, nie wiem tylko, dlaczego tewszystkie zbrodnie, dawno t�umiona w�ciek�o�� i zuchwalstwo teraz w�a-�nie dojrza�y i za mojego konsulatu wybuch�y.Je�li z tej ca�ej zgrai �otrówjego jednego tylko sprz�tniemy, to mo�e b�dzie si� nam wydawa�o, �e najaki� czas uwolnili�my si� od trosk i obaw, niebezpiecze�stwo jednak po-zostanie, tyle �e g��boko utajone w organizmie rzeczypospolitej.Jak ci�-ko chorzy miotani gor�czk� i dreszczami po wypiciu zimnej wody czuj�si� zrazu lepiej, a potem gwa�townie im si� pogarsza i jeszcze ci�sza ichniemoc powala � tak i chorej rzeczypospolitej ukaranie tego jednegocz�owieka przyniesie ulg�, ale zachowanie przy �yciu pozosta�ych tymgwa�towniej zaszkodzi.Niechaj wi�c ludzie z sumienia wyzuci ust�pi�,niech si� od patriotów odsun� i w jednym miejscu zgromadz�, niech ichnareszcie, co ci�gle powtarzam, mury miasta od nas oddziel�.Niech prze-stan� w domu konsula czyha� na jego �ycie, t�oczy� si� wokó� trybuna�umiejskiego pretora26, z broni� w r�ku oblega� kuri�27, przygotowywa�agwie i pochodnie do podpalenia miasta.Niech ka�dy ma nareszciewypisane na czole, co my�li o rzeczypospolitej.Obiecuj� wam, ojcowiezgromadzeni, �e my, konsulowie, wyka�emy tak� gorliwo��, wy � tak�stanowczo��, rycerze rzymscy � takie m�stwo, wszyscy uczciwi obywa-tele � tak� jednomy�lno��, �e po usuni�ciu si� Katyliny wszystkie jegozamys�y zostan� na waszych oczach odkryte, wyja�nione, pokrzy�owanei ukarane.Pod t� wró�b�, Katylino, dla dobra ca�ej rzeczypospolitej, a naw�asn� zgub� i nieszcz�cie, na zgub� swoich wspólników w morderstwachi zbrodniach � ruszaj na wojn� przekl�t� i niesprawiedliw�.Jowiszu, ty,któremu Romulus z bo�ego nakazu razem z tym miastem zbudowa��wi�tyni� 28, którego s�usznie nazywamy Opiekunem tego miasta i pa�stwa,nie pozwól temu cz�owiekowi i jego towarzyszom targn�� si� na twojei innych bogów o�tarze, na domy i mury miasta, na �ycie i mienie �ad-nego z obywateli, i spraw, aby wrogowie uczciwych ludzi, nieprzyjacieleojczyzny, �upie�cy n�kaj�cy Itali� i zwi�zani ze sob� w�z�em zbrodnii wspólnot� wyst�pku, za �ycia i po �mierci wieczn� kar� ponie�li.26 Nale�a�y do niego sprawy cywilne; trybuna� jego � drewniany podest, naktórym sta�okrzes�o urz�dnika (sella curulis) � znajdowa� si� obok �wi�tyni Kastora.Obleganie trybu-na�u przez spiskowców mia�o na celu sterroryzowanie s�dziego.27 Curia Hostilia � zwyk�e miejsce posiedze� senatu.28 Jowisz, którego orze� wskaza� na Romulusa jako przysz�ego za�o�ycielamiasta, uzna-ny zosta� zarazem za opiekuna Rzymu i otrzyma� swoj� �wi�tyni�.DRUGA MOWA PRZECIW KATYLINIES�OWO WST�PNEMowa Cycerona w senacie by�a rzeczowa i gwa�towna.Przede wszystkim jednakgwa�towna.Katylina nie mog�c polemizowa� z faktami, których ujawnienie gro-zi�o mu dora�nym niebezpiecze�stwem, próbowa� zrazu zdezorientowa� zaniepo-kojonych s�uchaczy cichym i pokornym tonem swojej odpowiedzi.Zwracaj�c si�do senatorów prosi�, by nie dawali wiary przesadnym oskar�eniom, powo�ywa� si�na swoje pochodzenie i nieszcz�liwe �ycie.Kontrast tej odpowiedzi z mow�Cycerona musia� by� uderzaj�cy.Jednak nieopanowana nienawi�� do przeciwnikanie pozwoli�a mu utrzyma� zr�cznie obranej taktyki.Przeszed� do ataków naCycerona, uderzy� w najczulsze miejsce, nazwa� go �podnajemc� rzymskich prawobywatelskich" (inquilinus civis urbis Romae).Senatorowie uj�li si� zakonsulemi wrogimi okrzykami zmusili Katylin� do opuszczenia �wi�tyni.Tej samej nocy,po ostatnim spotkaniu z g�ównymi uczestnikami spisku, Katylina wymkn�� si�z miasta i pod��y� do obozu Manliusza [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Search

Podstrony