matura ustna inne (29 stron)

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Niestety post�puj�cy nacjonalizm by� przyczyn� tragedii nacji �ydowskiej, którazosta� poddana brutalnym atakom przemocy ze strony marginesu spo�ecznegokierowanego przez ró�ne sfery.Prus w "Lalce" ukazuje los kilku �ydów, którzy chc� sta� si� pe�noprawnymiPolakami jednak�e wobec szowinistycznego stanowiska spo�ecze�stwa, ludzie cipowracaj� do swojej dawnej religii i kr�gów �ydowskich.Przyk�adem mo�e by�doktor Szuman, czy M.Szlangbaum.Doktor Szuman by� uwa�any za dziwaka, gdy�"posiadaj�c" maj�tek leczy� darmo i o tyle tylko o ile by�o mu to potrzebne dostudiów etnograficznych.W m�odo�ci chcia� si� ochrzci�, poniewa� zakocha� si�w chrze�cijance.�mier� wybranki by�a dla niego ogromnym ciosem Szuman próbowa�si� otru�.Od samobójstwa uratowa� go jednak kolega.Porzuca praktyk� lekarsk�i zajmuje si� badaniem w�osów S�owian.Szuman pod p�ywem Szlangbauma zmieniaswe pogl�dy na temat �ydów: "We� pan Meinnego, B� rszego, Lussale, Murksa,(.) a poznasz nowe drogi �wiata".To �ydzi je utorowali, ci pogardzeni,prze�ladowani, ale cierpliwi i genialni.Doktor postanawia zmieni� swe �ycie izaj�� si� interesami.Oszukany przez Szlangbauma weryfikuje te pogl�dy"Genialna rasa te �ydzi, ale có� to za bajki".Henryk Szlangbaum bra� udzia� w powstaniu styczniowym, po kl�sce którego jestwys�any na Sybir.Po powrocie do ojczyzny pragnie zbli�y� si� do spo�ecze�stwapolskiego zmienia nawet swoje miejsce zamieszkania.Teraz dopiero pozna�prawdziwe oblicze Polaków, przez których nie zosta� zaakceptowany.Odepchni�typowraca do swojej dawnej dzielnicy i religii staje si� cz�owiekiempodejrzliwym.Najg�o�niejsze dzie�o M.Osbrowskiej "Noce i dnie" ukazuj� postacie �ydów wpozytywnym �wietle.�ydówka Arkuszowa swego czasu by�a do�ywiona przez pani�Ostrze�sk�.Odwdzi�cza si� ona Barbarze, ostrzegaj�c j� przed planamiKalinickiego dotycz�cymi sprzeda�y Serbinowa.Jest do ko�ca lojalna wobecBarbary.Natomiast Szymszel z Korzy, który wyst�puje w powie�ci jest bardzobiedny.Zajmuje si� handlem, wydawa�oby si� �e najbardziej niepotrzebnychrzeczy.Nie potrafili uprawia� roli.Otrzymuje od Bogumi�a owies do dosiewaniapól, któr� marnotrawi.Ale nigdy nie zapomina tego gestu.Odwdzi�cza si� polatach, pomagaj�c owdowia�ej Barbarze wydosta� si� z miasta.Jest �wiadomytragedii tysi�cy ludzi, uchodz�cych z miasta, dzi�ki którym jednak dobrzezarabia.Mówi, �e wola�by nigdy nie widzie� tych pieni�dzy i tej n�dzyludzkiej.Niezwyk�� oryginalno�ci� swych utworów urzeka Bruno Schule.By� on prozaikiem ikrytykiem literackim wyznania moj�eszowego.Jego opowiadania podkre�laj� urod�miasteczek �ydowskich.Zgin�� w getcie jako ofiara holocaustu.Dzieje kobiety - �ydówki, która prze�y�a piek�o holocaustu przedstawiaNa�kowska w opowiadaniu "Dwojra zielona".Tytu�owa bohaterka relacjonuje sweprze�ycia wojenne.W 1943 r.straci�a m�a podczas pobytu w getcie ci�gleukrywa�a si� podczas akcji Niemców na strychu.Gdzie pozostawa�a nawet doczterech tygodni, maj�c do jedzenia tylko kilka cebul i kasz�.W nocsylwestrow� straci�a oko, gdy� pijani Niemcy urz�dzili sobie polowanie na�ydów.Zabili wówczas 65 osób.Sytuacja w jakiej przysz�o jej �y� wywo�ywa�a wniej uczucie l�ku i osaczenia.Traktowana by�a jak zwierz�.Chcia�a prze�y� byda� �wiadectwo prawdzie i my�la�a, �e ze wszystkich �ydów, tylko ona jednaocala�a.Dlatego mimo utraty oka, moralna odpowiedzialno�� i heroizm losunakazywa�y jej walczy� o �ycie.Prze�y�a holocaust, nie chce jednak oskar�a�,chce by� �wiadectwem zbrodni.Jej serce zosta�o wypalone przez prze�yciwojenne.Dlatego jej reakcja jest pozbawiona egzaltacji, wybuchów rozpaczy.Jedynie gesty rozcapirzone palce zakrywaj�ce twarz, s� przejawem l�ku,tragedii, któr� widzia�a i której sama by�a �wiadkiem.Obozy koncentracyjne budowano g�ównie z my�l� o programowych mordach naludno�ci pochodzenia �ydowskiego s� tematem opowiada� T.Borowskiego.Daje onprzyk�ady okrutnego przystosowania, przera�aj�cego cynizmu, na jaki mo�e zdoby�si� cz�owiek moralnie zdeprawowany przez obóz.Autor opowiada� przywo�ujeposta� �yda, który dla urozmaicenia, rozrywki wymy�li� nowy sposób paleniazw�ok ludzkich.Inny �yd za� za ca�kowicie naturalny uwa�a za zabicie ka�dego,skoro nie oszcz�dzi� nawet najbli�szej mu istoty "Mój syn krad�, to go cizabi�em".A moralne warunki stworzone przez okupanta doprowadzi�y �yd Bekera dotakich odruchów.Pisarz podkre�la zanik uczu� Bekera jego post�puj�cezezwierz�cenie.W "Po�egnaniu z Mari�" autor maluje portret starej �ydówki,która nie doczekawszy maj�cej tak�e uciec z getta córki i zi�cia, wraca tamdobrowolnie, by z r�k oprawców "umrze� po ludzku".Czes�aw Mi�osz w wierszu "Campo di Fiori" nawi�zuje do jednego znajtrudniejszych epizodów owych czasów dni zag�ady warszawskiego getta.Poeta wwierszu pos�u�y� si� kontrastem w ukazaniu obi�tej po�arem i �mierci��ydowskiej dzielnicy oraz weso�ej muzyki obok kr�c�cej si� karuzeli "salwy zamurem getta g�uszy�a skoczna melodia".Dramat getta rozgrywa si� gdzie� wg��bokim tle, podobnie jak stracenie Giordana Brauna.Ludzie gin�cy za muramibyli dla aryjczyków obcy, gdy� mówili innym j�zykiem, uznawali inn� religie.Mi�osz w wierszu nawo�uje innych twórców do protestu przeciwko takiemutraktowaniu ludzi.O gehennie ludno�ci �ydowskiej opowiada M.Edelman, jedyny ocala�y przywódcapowstania w getcie warszawskim podczas wywiadu z M.Krall.Reporta� "Zd��y�przed panem bogiem" jest dokumentem tamtych dni.Edelman opowiada jak Niemcymordowali �ydów, wywozili do Treblinki.Nikt nie domy�la� si� skutków tejwyprawy.Ludzie my�leli, �e jad� do nowej pracy.Przekonywa�o ich o tymp�acenie za przejazdy.Podró�ni dostawali chleb i marmolad�.Zach�ci�o to doopuszczania getta rozpocz�cia "nowego �ycia".Wywiad �ydowski usi�owaliprzekona� o prawdziwym finale tej w�drówki, jednak�e ma�o kto uwierzy�.Ludziebyli zbyt zrozpaczeni i przera�eni tym co dzia�o si� w getcie.Niemcywprowadzili numerki na �ycie, maj�ce ich posiadaczowi zagwarantowa� prze�ycie.Mówi�o si� tak�e, �e ocalej� ci, którzy s� w stanie wykaza� si� jakim�przydatnym Niemcom rzemios�em.Ale i to okaza�a si� z�udne bo w ko�cuHitlerowcy przychodzili po wszystkich.Prawdziwy koszmar rozpocz�� si� powybuch powstania, kiedy Niemcy podpalali domy.�ydzi prowadzili walk� do ko�ca,mimo druzgocz�cej przewagi faszystów.W getcie zdarza�y si� przypadkisamobójstw pope�nianych nawet przez ca�e rodziny.Marek Edelman przeszed� przezto piek�o, ale pozostawi�o to niezatarty �lad w jego umy�le.Po zako�czeniuwojny uczy si� medycyny i w ten sposób prowadzi walk� o ocalenie jednostki.Jako lekarz chc� zapewni� ludziom, którym nie mo�e ju� pomóc, przynajmniejgodn� �mier�.Tragiczne losy swych wspó�towarzyszy podzielili tak�e bohaterowie "Pocz�tku" A.Szczypiorskiego.Henryczek F� Chelbuom po ucieczce z getta tu�a si� w�ródaryjczyków i teraz dopiero poznaje swoj� inno��.Rozumie, �e musi zgin��.Irmaw czasie okupacji nie przenosi si� do getta.Jej wygl�d zewn�trzny wogóle niewskazuje na semickie pochodzenie.Trzykrotnie zmienia mieszkanie i dokumenty.Jest wdow� po profesorze rentgenologii, a pustk� po m�u wype�niaporz�dkowaniem z jego spu�cizny naukowej.Ukrywa si� jako wdowa pod nazwiskiemMarta Magdalena Gostomska.Jednak przypadkowo napotyka Blutmana konfidenta.Trafia na ulice Szucha [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Search

Podstrony