RELA 21

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W drugiej po�owie Xii stulecia herezja katarów wyst�powa�a w pó�nocnych i�rodkowych W�oszech, w pó�nocnej Francji, Flandrii i Nadrenii, przede wszystkimw wielkich centrach �ycia miejskiego.Jednak najliczniejsze ich skupiskaznajdowa�y si� w po�udniowej Francji."Kaznodzieje heretyccy - relacjonujeWilhelm z Lagrasse - wyg�aszali publicznie swoje kazania, a prawie wszyscyludzie w hrabstwie Tuluzy przychodzili ich s�ucha�".We Francji i W�oszechutworzyli katarzy prawdziwy antyko�ció�, maj�cy nie tylko odr�bne odchrze�cija�stwa zachodniego doktryn� i system etyczny, ale równie� w�asneobrz�dy kultowe i organizacj� ko�cieln�.Rozwój tego ruchu heterodoksyjnego zahamowa�y prze�ladowania, krucjataalbigenska (1209-1229R) i dzia�alno�� inkwizycji papieskiej wspó�pracuj�cej zw�adzami �wieckimi.Powa�nie uszczupli� tak�e wp�ywy katarów rozwój ruchufranciszka�skiego, popierany przez ko�ció�.W rezultacie tej kontrakcji w�adzko�cielnych ruch katarów zosta� oko�o po�owy Xiii wieku st�umiony.Ponadtoprocesy laicyzacji spo�ecze�stwa podci�y baz� spo�eczn� katarów.Resztki ichprzetrwa�y w po�udniowej Francji i we W�oszech do pocz�tków Xiv wieku.Herezja katarów by�a najpe�niejszym, a równocze�nie ostatnim przejawem nurtudualistycznego w ruchach heterodoksyjnych zachodniego chrze�cija�stwa.Wdziejach �redniowiecznego ko�cio�a rzymskiego nurt ten by� krótkotrwa�ym, cho�wa�nym epizodem.Wiek Xiii i stulecia nast�pne by�y ju� okresem dalszegorozwoju radykalnego "ruchu ubogich" i innych form heterodoksji rodzimej.Nowymimpulsem dla naj�ywotniejszego w �redniowieczu nurtu"ewangeliczno-apostolskiego" sta� si� ruch franciszka�ski.Zainicjonowany przezFranciszka z Asy�u (zm.1226R), zbli�ony by� w pocz�tkowym stadium do ruchuwaldensów i tylko dzi�ki zr�cznym manewrom papie�a Innocentego Iii oraz jegonast�pców nie przekszta�ci� si� w herezj�, ale uj�ty zosta� w ramyortodoksyjnej organizacji zakonnej.Istnia�a jednak w �onie zakonu franciszka�skiego grupa radyka�ów, zwanychspirytua�ami, którzy chcieli realizowa� wskazania i testament swegoza�o�yciela, Franciszka z Asy�u.Zachowywali oni pe�ne i absolutne ubóstwoodrzucaj�c wszelk� w�asno��, w tym tak�e posiadanie przez zgromadzenie zakonneklasztorów i ko�cio�ów.Spory o rozumienie zasady ubóstwa ci�gn�y si� w�ródfranciszkanów przez ca�y wiek Xiii.Nie uspokoi�y ich rozstrzygni�ciapapieskie, takie jak decyzja Innocentego Iv z 1245 roku, który uzna� dobrazakonne za w�asno�� ko�cio�a, za� Braci Mniejszych tylko za u�ytkowników tejw�asno�ci.Nie zako�czy�a wa�ni wewn�trznych tak�e dzia�alno�� Bonawentury.Jako genera� zakonu (1257-74R) poleci� on uwi�zi� wszystkich spirytua�ów;doprowadzi� do ustalenia ostatecznej wersji statutów zakonnych (1260R), awreszcie napisa� oficjalny �ywot �w.Franciszka zmieniaj�c w nim pierwotn�tradycj� franciszka�sk� zgodnie z tendencjami kurii papieskiej.W�ród spirytua�ów franciszka�skich du�� popularno�ci� cieszy�y si� koncepcjeopata Joachima z Fiore (zm.1202R), który w swoich traktatachegzegetyczno-profetycznych przedstawia� dzieje ludzko�ci w trzech nast�puj�cychpo sobie epokach (Ojca, Syna i Ducha �wi�tego), przepowiada� rych�y koniecobecnej epoki Syna - ze�wiecczonego, feudalnego ko�cio�a i zapowiada� rych�eprzyj�cie nowej epoki Ducha �wi�tego - odrodzonego ko�cio�a, okresusprawiedliwo�ci i mi�o�ci bli�niego, pe�nej swobody ducha i panowania mnichów(ordo iustorum) kieruj�cych si� wskazaniami "ewangelii wieczystej".Spirytua�owie znale�li w koncepcjach Joachima z Fiore zach�t� do walki zko�cio�em i bogatym duchowie�stwem; uwa�ali te�, �e oni b�d� tworzy� ów "zakonsprawiedliwych" (ordo iustorum) w nadchodz�cej epoce Ducha �wi�tego.Jednym z pierwszych franciszka�skich propagatorów joachimizmu by� brat Gerard zBorgo San Donnino, który w roku 1254 opublikowa� w Pary�u pismaJoachima z Fiore do��czaj�c do nich w�asny komentarz.Koncepcje joachimizmuprzyjmowa� równie� Piotr Jan Olivi, przywódca spirytua�ów prowansalskich wdrugiej po�owie Xiii wieku.Uwa�a� on, �e rygorystyczne przestrzeganie nakazuubóstwa obowi�zuje nie tylko franciszkanów, ale równie� ca�e duchowie�stwo.Gwa�towne ataki na bogactwo i ze�wiecczenie kurii rzymskiej wysz�y spod piórainnego spirytua�a franciszka�skiego, znanego poety w�oskiego Jacopone da Todi.Koncepcje Joachima z Fiore - przede wszystkim zapowiedziane przez niegoprzyj�cie nowej epoki Ducha �wi�tego czy nawet ko�ca �wiata - inspirowa�ymasowy ruch biczowników z 1260/61 roku [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Search

Podstrony