[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W ten sposób prowadzona ewidencja pozwala³a identycznie traktowaæzmiany zarówno w stanie towarów, jak i zobowi¹zañ.Powstanie k.dwustronnego i powszechne stosowanie terminów ,,debet” (Dt)i ,,kredyt”(Ct) zdecydowanie zmieni³o pierwotn¹ interpretacjê istoty zapisówksiêgowych, chocia¿ g³Ã³wn¹ jego ide¹ by³o usprawnienie techniki samego zapisu.Co prawda, terminy te by³y traktowane jako swoiste odpowiedniki znakówarytmetycznych, niemniej jednak oddzielenie zapisów dodatnich od zapisówujemnych nie pozosta³o bez wp³ywu na interpretacjê ewidencji operacjigospodarczych i samych k.Coraz czêœciej uto¿samiano k.z urz¹dzeniemksiêgowym, zapominaj¹c o tym, ¿e jest ono tylko okreœlon¹ form¹ rachunku(procedury obliczeniowej).Wraz z rozwojem rachunkowoœci zaczêto tworzyæ ró¿nego rodzaju klasyfikacje k.,stanowi¹ce podstawê metodologiczn¹ danej doktryny ksiêgowej.Z prostejprocedury arytmetycznej k.sta³o siê wa¿nym atrybutem konstrukcjimetodologicznych modeli ewidencyjnych.Jest spraw¹ oczywist¹, ¿etechniczno-organizacyjne rozwi¹zania k.by³y, s¹ i bêd¹ ró¿norodne, bozmieniaj¹ siê wraz z postêpem technicznym - fakty te nie powinny decydowaæ ojego cechach w prezentacjach modelowych.Nie zawsze tak by³o i znane s¹ np.teorie dwu rzêdów k.J.F.Schära lub teorie personifikacji oparte na dwu lubtrzech rodzajach k.W teorii i praktyce zaczêto okreœlaæ zasady funkcjonowania k.i ich cechyogólne w kontekœcie konkretnych za³o¿eñ modelowych.Wyodrêbniano k.aktywów,pasywów, procesów gospodarczych, ca³kowicie abstrahuj¹c od oczywistego zwi¹zkuarytmetyki z procedurami ewidencji ksiêgowej.Problem ten spotêgowa³ siê wzwi¹zku z rozwojem ró¿nych technicznych form k., takich jak tabelaryczna formatechniki ksiêgowoœci, przebitkowa forma ksiêgowoœci, rejestrowa formaksiêgowoœci.Trzeba stwierdziæ, ¿e nies³uszne jest uto¿samianie k.z okreœlon¹ technik¹rejestracji, poniewa¿ tych form technicznych by³o i jest bardzo wiele i w³aœnieone stanowi¹ najbardziej elastyczny i zmienny atrybut zapisu ksiêgowego.Cowiêcej, w warunkach komputeryzacji procedur ksiêgowych ginie tradycyjna(materialna) zasada ewidencji, gdy¿ przetwarzanie operacji gospodarczych nie manic wspólnego z zapisami na papierze.Zapisy takie wystêpuj¹ tylko w punktachwejœcia (dokumentacja) i wyjœcia (wydruki) ca³ego procesu przetwarzania(ksiêgowania).W tym drugim przypadku coraz czêœciej oznaczaj¹ k.w aspekcieetymologicznym lub abstrakcyjnym.Wydruki mog¹ bowiem przybieraæ postaæ zapisuszachownicowego, macierzowego, tabel i podobnych zestawieñ.Mo¿na stwierdziæ,¿e wszelkie poœrednie formy zapisów, charakterystyczne dla tradycyjnej, rêcznejlub maszynowej ewidencji ksiêgowej, w systemie komputeryzacji przetwarzaniadanych s¹ po prostu zbiorami rekordów w pamiêciach i podlegaj¹ prawid³owoœciomtechnologicznym tego systemu, a nie ewidencji ksiêgowej.Oznacza to, ¿e wwarunkach automatyzacji procesu ewidencji ksiêgowej k.w dos³ownym wyobra¿eniunie istnieje; zapis podwójny zanika, gdy¿ ksiêgowoœæ syntetyczna zastêpowanajest procedurami agregacyjnymi.W rzeczywistoœci w tych warunkach zapisempodwójnym po³¹czone s¹ dane szczegó³owe na poziomie ksi¹g pomocniczych.Wœwietle tradycyjnych zasad ewidencji mo¿na by dos³ownie traktowaæ podwójnyzapis w ksiêgach pomocniczych.Wspó³czeœnie zaœ zatraca siê sens podzia³uewidencji na ewidencjê syntetyczn¹ (ksiêga g³Ã³wna) i szczegó³ow¹ (ksiêgipomocnicze), a zapisy syntetyczne tworzy siê przez zagregowane na ¿yczenieobroty odpowiednich zbiorów szczegó³owych, ró¿nego rodzaju zestawienia,rozdzielniki itp.procedury.To, co nie ginie i decyduje o metodologiirachunkowoœci, to podwójny opis (Dt/Ct) ka¿dej operacji gospodarczej, czyliprzestrzeganie metody bilansowej bez wzglêdu na stopieñ detalizacji k.Powy¿sze stwierdzenia sprowadzaj¹ k.do roli rachunku arytmetycznego.Jest onoujednolicone w zakresie istoty dokonywanych zapisów, a wiêc uniwersalne, bezwzglêdu na konkretn¹ technikê ewidencji ksiêgowej.Unifikacja taka jestmo¿liwa, a sprowadziæ j¹ mo¿na do tezy, ¿e wyjaœnienie istoty k.powinno byæzawsze przeprowadzane - bez wzglêdu na organizacjê i technikê zapisów -wy³¹cznie z uwzglêdnieniem jego zwi¹zku z metod¹ bilansow¹ i rodzajem operacjigospodarczych.K.jest wiêc algorytmem obliczeniowym pozwalaj¹cym na: 1)sumowanie danych liczbowych takich operacji gospodarczych, które uznane s¹ zajednorodne; 2) odejmowanie od siebie sum operacji gospodarczych o identycznymcharakterze, lecz odwrotnym kierunku.Tego rodzaju rozumowanie mo¿na odnaleŸæ w dziele L.Paciolego, uznawanego zatwórcê rachunkowoœci, który pisa³: ,,owe konta nie s¹ niczym innym, jakstosowanym uporz¹dkowaniem wyobraŸni, któr¹ sobie kupiec sam kszta³tuje, abyprzez jednolite zastosowanie dojœæ do wiadomoœci wszystkich swych interesów i³atwo zobaczyæ, czy jego interesy id¹ dobrze, czy Ÿle”.Cechy metodologiczne wymagaj¹, aby k., bêd¹ce dowolnym zbiorem danych,zawiera³o: 1) tytu³ (nazwê) i ewentualnie symbol; 2) datê ka¿dego zapisuoperacji gospodarczej; 3) numer i nazwê dowodu ksiêgowego; 4) krótk¹ treœæoperacji gospodarczej; 5) kwotê operacji gospodarczej; 6) rodzaj zmian w staniedanego przedmiotu ewidencji Dt/Ct (plus/minus).Formalne cechy tak rozumianegok.s¹ niezmienne w czasie i dotycz¹ obrotów, sald oraz otwierania i zamykaniarachunków.Reasumuj¹c, mo¿na stwierdziæ, ¿e k.jest to technicznie dowolna formaopisywania operacji gospodarczych zgodnie z metod¹ bilansow¹, umo¿liwiaj¹ca ichgrupowanie w jednorodne zbiory danych o zwiêkszeniach, zmniejszeniach i staniekoñcowym okreœlonego przedmiotu ewidencji.Maria Gmytrasiewicz Zob.® Ksiêga g³Ã³wna; Ksiêgi pomocnicze; Zasada podwójnego zapisu.KONTROLASprawdzanie, weryfikacja, rewizja, oznacza ustalanie i wyjaœnianie ró¿nicymiêdzy stanem faktycznym a wyznaczeniem, stanem po¿¹danym.Jest to procesuzyskiwania materia³Ã³w dowodowych na potwierdzenie zbie¿noœci badanejrzeczywistoœci z po¿¹danym wzorcem.Potrzeba k.wynika z wystêpowaniarozbie¿noœci miêdzy stanem rzeczywistym a wymaganym.Rozbie¿noœci te nazywamyodchyleniami albo b³êdami.B³êdem nazywamy rozbie¿noœæ miêdzy wiadomoœci¹utrwalon¹ w badanym zapisie a jej rzeczywistym uprzedmiotowieniem (kwestiaprawdziwoœci) b¹dŸ (i) oczekiwan¹ w³aœciwoœci¹ (kwestia legalnoœci) albozgodnoœæ z innymi, prawdziwymi stwierdzeniami (kwestia rzetelnoœci).Celem k.wsystemie informatycznym jest wykrywanie i usuwanie lub neutralizacja dzia³aniab³êdów.Procesy k.przydaj¹ wartoœci informacji z kontrolowanego systemu,atestuj¹c jakoœæ otrzymywanej z tego systemu informacji.W systemieinformatycznym przeprowadza siê k
[ Pobierz całość w formacie PDF ]