[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.HENRY'EGO, WK£AD I INTERPRETACJA S.TOMKINSA,POZIOM AKTYWACJI WG D.LINDSIEYA, INTERPRETACJA K.PRIBRAMA)Teoria Wzgórzowa ( talamiczna) emocji Cannona Wed³ug Cannona nie jest tak jakmówi James.Emocja powstaje wtedy kiedy nastêpuje moment rejestracji ipobudzenia oœrodka we wzgórzu.Kolejnoœæ zdarzeñ by³aby nastêpuj¹ca:rejestracja jakiegoœ zdarzenia ( receptor odbiera jakiœ uk³ad ) w efekcieodbioru nastêpuje przep³yw impulsów do wzgórza, we wzgórzu mo¿e byæ uaktywnionytzw.wzorzec pobudzenia jeœli zostaje on uaktywniony zostaje równie¿ pobudzonakora mózgowa.Jest to teoria raczej o charakterze fizjologicznym ni¿psychologicznym, operuje ona pojêciami o charakterze fizjologicznym1) rejestracja przez receptory2) impuls do wzgórza3) pobudzenie we wzgórzu pewnego wzorca ( wzorzec pobudzeñ )4) w efekcie pobudzenia tego wzorca nastêpuje rozhamowanie kory mózgowej, copowoduje jednoczeœnie uruchomienie miêœni szkieletowych, uk³adów steralnych itrzewnych5) w efekcie zwrotnie jest te¿ rejestrowanie zmian w uk³adzie szkieletowym isteralnym przez korê mózgow¹ i to tworzy emocje.W stanie braku dop³ywu bodŸcówwzgórze jest w sposób naturalny hamowane przez korê mózgow¹Wg Cannona emocja jest pewnym stanem pobudzenia neurofizjologicznego, w którymkluczow¹ role odgrywa wzgórze.Cannon dlatego zaprzecza Jamesowi bo uwa¿a, ¿etrzewia czy uk³ady pobudzeñ typowe dla silnych emocji nie mog¹ byæ do koñcapoczytane za Ÿród³a emocjonalnych odczuæ, poniewa¿ one tak naprawdê zbyt wolnodzia³aj¹ a jednoczeœnie nie dzia³aj¹ w sposób b.specyficzny, w efekcie niemog³yby stanowiæ podstawy ró¿nicowania kategorii emocji a James mówi, ¿epodstaw¹ ró¿nicowania emocji jest to, co siê dzieje w ciele i by emocjapowsta³a to musi byæ uk³ad pobudzeñ przez fluktuacjê impulsów przez wzgórze.Wzgórze odgrywa kluczow¹ rolê.We wzgórzu jest pobudzany wzorzec dziêkipobudzeniu wzorca zostaje pobudzona kora mózgowa w efekcie uaktywnienia korymózgowej nastêpuje pobudzenie dalszych innych uk³adów trzewnych i miêœniszkieletowychTeoria wzgórzowa Cannona zak³ada, ¿e w przypadku powstawania emocji kolejnoœæjest nastêpuj¹ca: najpierw nastêpuje rejestracja sytuacji, percepcja sytuacjizak³Ã³ca homeostazê (pojêcie homeostazy na to wskazuje, ¿e wchodzimy w uk³adinterpretacji biologicznej) w wyniku percepcji nastêpuje rozhamowanie kory iuaktywnienie wzgórza - co powoduje pojawienie siê emocji.Emocja pojawia siêjako wzorzec pobudzenia wzgórza i uwalnia ró¿ne reakcje cielesne, teoriatrzewiowa mówi i¿ najpierw jest sytuacja a z ni¹ zwi¹zane zmiany naczyniowo -ruchowe i zak³Ã³cenia wtórne np.: u Langego powstaj¹ typowe wra¿enia.U Wagneranajpierw nastêpuje percepcja sytuacji, nastêpnie zmiany wra¿enia - zawszezak³Ã³cane s¹ emocj¹.Klasyczne teorie emocji podjê³y siê rozwi¹zania problemunastêpstw wydarzeñ, które prowadz¹ do pojawienia siê emocji.Jednak¿e nadal wewspó³czesnych teoriach emocji pojawia siê pytanie co jest pierwsze: koncepcja,poznanie czy zmiany cielesne.Istotn¹ spraw¹ jest równie¿, zapocz¹tkowane przezCanonna, pod³o¿e neurofizjologiczne emocji, które znalaz³o odbicie wkoncepcjach Ledouz`a i Pappez`a.G³Ã³wny akcent k³ad¹ na strukturê neuronaln¹ ipodkreœlaj¹ podstawowe znaczenie wzgórza w powstawaniu emocji, równie¿ K.T.E,wskaza³y na zwi¹zek emocji i motywacji, który to zwi¹zek zosta³ udowodniony wsposób teoretyczny i empiryczny.I wreszcie nurt Darwina skazuj¹cy na fakt pojawienia siê form ekspresyjnychprowadz¹cych do powstania emocji - udzia³ w teorii Topinsa.Jak wiadomo, ka¿da emocja sk³ada siê z 3 komponentów :_>_ podmiotowego,_>_ doœwiadczeniowego_>_ ekspresyjnego.Wychodz¹c z tej perspektywy mo¿na by rozpocz¹æ analizê wychodz¹c z najbardziejtrwa³ego elementu - elementu neurofizjologicznego (biologicznego).Dochodzimy zatem do koncepcji neurofizjologicznych, które wskazuj¹ na pewienuk³ad struktur neuronalnych jako podstawê emocji.PIERWSZA TEORIA JAMESA PAPNEZA.Pappez odszed³ od teorii wzgórzowej Cannona w sposób bardzo wyrazisty.Przedstawi³ szczegó³owy opis emocji, u pod³o¿a których jest obwód sk³adaj¹cysiê z kilku struktur, odpowiadaj¹cych razem za stany emocjonalne.Zawiera siê wjednym uk³adzie limbicznym (rys) G³Ã³wna pêtla to 1 -2-5-4.Pappez uwa¿a, ¿e zasadnicz¹ rolê w powstaniu emocji w pêtli odgrywa Hippokamp,chocia¿ w zasadzie pomiêdzy wszystkimi strukturami neuronalnym wystêpuje pewnawzajemna zale¿noœæ, wzajemna - uk³ad wzbudzania.Sensorycznym wejœciem zotoczenia jest chwytanie impulsów przez uk³ad wzgórzowy, w którym nastêpujerejestracja impulsów i nastêpne impulsy przechodz¹ dalej.Istotnym jest fakt,¿e czasem strumieñ impulsów mo¿e biec ró¿nymi uk³adami (np.: najpierw pobudzapodwzgórze lub cia³a siateczkowate).W zasadzie, w uk³adzie tym g³Ã³wn¹ rolêodgrywa Hippokamp i ca³y obwód dzia³ jako ca³oœæ, ale ilekroæ pobudzany jestjeden element ca³oœci, to pobudzana jest ca³oœæ.Pappez uwa¿a, ¿e tak na prawdêwystêpuj¹ 5 œcie¿ki doprowadzaj¹c impulsy do kory mózgowej, która odczytuje jejako stany emocjonalne (rys),I.pierwsza œcie¿ka to tzw (œcie¿ka) strumieñ myœli – przewodzenie impulsunastêpuje wtedy bezpoœrednio od wzgórza do kory mózgowej, do kory sensorycznej.W pêtli wystêpuje kora asocjacyjna - kojarzeniowa, która zostaje pobudzonadziêki wczeœniejszemu pobudzeniu kory sensorycznej.Gdy zatem pobudzona jestkora asocjacyjna, pobudzony jest zarówno hipokamp, podwzgórze itd.Dlategot³umaczymy, ¿e czasem musi byæ tak : aby powsta³a emocja musi byæ percepcja.II.œcie¿ka - tzw (œcie¿ka) strumieñ ruchu - pobudzenie przebiega poprzezwzgórze, wewnêtrzn¹ torebka do cia³a pr¹¿kowanego i do mó¿d¿ku, gdzie znajduj¹siê uk³ady pobudzaj¹ce motorykê w efekcie dochodzi do sytuacji automatycznegowyra¿ania emocji, które uderzaj¹ w sferê motoryki.Pamiêtaæ nale¿y, ¿e sferamotoryki na zasadzie pêtli pobudza inne uk³ady i w wyniku tego pobudzane s¹inne uk³ady i zaczynaj¹ wystêpowaæ uczucia.III.œcie¿ka - tzw strumieñ uczuæ - przebiega ona poprzez doln¹ czêœæ wzgórza,do podwzgórza i cia³a siateczkowatego, nastêpnie przednie j¹dro zakrêtu obrêczyw œrodkowej œcianie pó³kuli mózgowej.Równie¿ gdy tym kana³em p³ynie impuls te¿pobudzana jest ca³a pêtla
[ Pobierz całość w formacie PDF ]