Tagore Rabindranath Gitanjali (3)

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Siwa ta�czy, Brahma opiekuje si� mow�, Wisznu za� sztuk� kochania.Takwi�c ta�cz�c, wypowiadaj�c �wiete teksty, ucz�c si� kocha�, cz�owiek nawi�zujekontakt z bóstwami, lub � inaczej � zmierza do jedno�ci.To poeta, malarz,tancerz czy te� aktor dzi�ki rozpoznaniu maji staje si� wykonawc� planuboskiego, staje si� prawdziwym cz�owiekiem.Nie mo�na wi�c d��enia do Boga,czyli tego, na czym oparte jest �ycie duchowe cz�owieka, ogranicza� do�wi�tynnych lub pustelniczych mod�ów, do wiary.Nale�y je dostrzega� wta�cu-medytacji, w ekstazie charakterystycznej dla aktów twórczych.D�wi�kimuzyki, rytm poezji, falowanie cia�a jest u barda z Bengalu tym, czym dla wieluinnych mistrzów doskonalenia duchowego cierpienie i asceza.W�a�nie takie, przedstawione tutaj w skrócie, przekonanie mistrza doprowadzi�ogo do za�o�enia artystycznej �szko�y bez formy�, Siantiniketan (Przysta�Pokoju), w 1901 roku.�Le�na szko�a� powsta�a w posiad�o�ci odziedziczonej poojcu, a jej zadaniem by�o doprowadzenie do wyzwolenia cz�owieka dzi�kiodpowiednim zmianom w sferze kultury.Nale�y tutaj raz jeszcze przypomnie�, �e Tagore, podobnie jak Gandhi iAurobindo, co zwi�zane by�o z sytuacj� polityczn� Indii na pocz�tku naszegowieku, tymi samymi metodami walczy� tak o niepodleg�o�� Indii, jak i owyzwolenie cz�owieka.W�a�nie z tego powodu wiele artyku�ów, które wysz�y spodpióra Tagore, ma przede wszystkim charakter polityczny, a dopiero pó�niejduchowy.Twórczo�� artystyczna cz�owieka wcale nie musia�a oznacza� wyst�powania przeciwwarto�ciom tradycyjnie zwi�zanym z dawnymi mistrzami rozwoju duchowego.Wza�o�eniach, a tak�e i w praktyce Siantiniketan ubóstwo by�o jednym z rodzajówsposobów na �ycie.Tak�e praca na roli oraz zaj�cia manualne, jak�e cenione wzakonach europejskich, mia�y prowadzi� do aktów autoafirmacji, mia�y stymulowa�wrodzone sk�onno�ci wychowanków.Zaj�cia szkolne zwykle odbywa�y si� na �wie�ympowietrzu, w�ród drzew i kwiatów.Cz�sto granice mi�dzy prac�, nauka a zabaw�zaciera�y si� zupe�nie.Poznawanie otoczenia odbywa�o si� nie dzi�ki opisomzawartym w ksi��ce, lecz dzi�ki odwo�ywaniu si� do w�asnego wn�trza, w którymskrywa�y si� do�wiadczenie, a tak�e przeczucia i wieczna m�dro��.Niemniej jednak g�ówn� przyczyn� popularno�ci Siantiniketan by�a jej metoda,oparta przede wszystkim na spontanicznej dzia�alno�ci artystycznej.Punktemcentralnym wspólnoty, a zarazem jej spoiwem, by� teatr, g�ówny czynnik rozwojuosobowo�ci uczniów.To dzi�ki niemu, dzi�ki zjednoczeniu tradycyjnego teatruindyjskiego ze staroindyjsk� tradycj� wspólnoty-a�ramy osi�gn�� Tagore te cele,które inni przywódcy duchowi osi�gali ascez�, wyrzeczeniami czy tez g��bok�praktyk� religijn�.W �le�nej szkole� poszukiwano nowych form artystycznych,dzi�ki wystawianiu spektakli poetyckich, których sceneri� by� stary park,zatarto granice pomi�dzy aktorami, widzami czy s�siadami mieszkaj�cymi wokolicznych wioskach.W Przystani Pokoju odbywa�y si� przedstawienia, któreprzypomina�y starodawne misteria, w których sta�e miejsce mia�y fantazja iimprowizacja.Wszystko robiono za� po to, by cz�owiek móg� si� odrodzi�, byprzesta� by� automatem powtarzaj�cym czynno�ci dnia codziennego.Tagore wiele podró�owa�, nie tyle jednak, by upowszechni� swe idee, ile byzyska� fundusze na utrzymanie i rozwini�cie swego niezwyk�ego przedsi�wzi�cia.Ca�y prywatny maj�tek, ca�� Nagrod� Nobla przeznaczy� na rozwini�cie tejmi�dzynarodowej uczelni.W artystycznym a�ramie produkowano wiele rzeczy, któresprzedawano w krajach Zachodu, niemniej jednak zyski nie by�y w stanie pokry�wszystkich bie��cych wydatków, a przede wszystkim kosztów zaplanowanychinwestycji.Plany Tagore by�y za� bardzo szerokie.Chcia� on wybudowa�uniwersytet przysz�o�ci, centrum harmonii i mi�dzynarodowej wspó�pracy nowego�wiata.Po cz�ci mu si� to uda�o dzi�ki sprzymierze�com ze schodu i Zachodu.Tak wi�c wokó� starej szko�y powstawa�y nowe wydzia�y [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Search

Podstrony